Làm thế nào để biết mình phù hợp với nghề gì? Một câu hỏi của hàng ngàn bạn học sinh sinh viên trẻ tuổi, đồng thời cũng là nỗi “đau đầu” của rất nhiều người đang ở độ tuổi đi làm hiện nay. Chuẩn bị bước vào ngưỡng cửa THPT, đại học, nhưng không ít bạn trẻ cho biết chọn ngành học bởi vì một trong các lý do như: ngành học có tên khá hot, ngành xu hướng thời nay, cảm thấy cũng có hợp với mình, chọn theo mong muốn của cha mẹ, theo số đông, hoặc đơn giản là một sự lựa chọn an toàn mà ngành không bao giờ thiếu việc làm …
“Định hướng nghề nghiệp” là một khái niệm của chuyên ngành giáo dục toàn diện, khi nó được thiết kế ra nhằm cung cấp cho học sinh, sinh viên những thông tin, kiến thức về nghề nghiệp trong xã hội và định hướng cho học sinh sinh viên có hướng đi đúng đắn trong tương lai.
Tư vấn hướng nghiệp là một hoạt động rất quan trọng, nhằm giúp các bạn học sinh, sinh viên có thể lựa chọn được ngành nghề phù hợp với mong ước và năng lực của bản thân. Trước khi đưa ra quyết định lựa chọn nghề nghiệp, mỗi cá nhân cần hiểu rõ năng lực, điểm mạnh, điểm yếu của mình mới có thể phát huy thế mạnh, cải thiện điểm yếu và hoàn thiện bản thân mình theo hướng tích cực.
Nên định hướng nghề nghiệp ngay từ sớm
Không phải đợi đến khi du học thì mới đề cập về vấn đề này. Định hướng nghề nghiệp luôn là vấn đề muôn thuở. Hằng năm, trước các kỳ thi THPT, ít nhiều gì thì các trường đều sẽ dành vài buổi chuyên đề để nói về vấn đề hướng nghiệp cho các bạn trẻ sắp bước vào môi trường Đại học. Tuy nhiên, trên thực tế có gần 70% hoặc thậm chí còn hơn nữa tổng số các học sinh trong đại đa số các trường THPT đều có chung một đáp án đó là không xác định được đam mê hay ước mơ làm gì của bản thân. Do vậy, được định hướng nghề nghiệp ngay từ khi phát hiện tài năng, tính cách cá nhân sẽ góp phần lựa chọn được hướng đi đúng đắn cho tương lai của học sinh.
Thành công luôn bắt đầu từ đam mê
Khi đứng trước ngưỡng cửa Đại học tại Việt Nam, các bạn thường chọn qua loa 1 ngành nào đó theo chỉ dẫn của gia đình,từ nhu cầu xã hội đang cần trong tương lai, hay do ngành này dễ học,.. mà không biết con đường này có phải là giấc mơ đời mình hay không.
Việc này còn trở nên tai hại hơn với các bạn du học sinh, rất nhiều bạn sau nhiều năm học tại đây trở về với hành trang thu nhặt được chỉ đơn thuần là vốn ngoại ngữ. Có một thực trạng vẫn thường hay xảy ra là các bạn thường chọn bừa một ngành mà học. Nên nhớ chi phí du học không hề rẻ, các bạn đang ném tiền của bố mẹ qua cửa sổ
Hãy cố gắng tìm hiểu nguyện vọng của mình càng sớm càng tốt, điều này sẽ giúp các bạn khám phá bản thân nhiều hơn từ đó tìm thấy điểm mạnh, sở trường của mình nhằm định hướng sự phát triển nghề nghiệp tương lai về sau theo đúng với ước mơ của mình.
Với định hướng rõ ràng ngay từ ban đầu, việc lựa chọn các trường học và nhóm ngành phù hợp với mong muốn sẽ giúp các bạn có được một lộ trình phát triển bền vững và sự nghiệp tiến xa hơn trong tương lai.
Thấu hiểu bản thân và lựa chọn nghề nghiệp tương lai
Điều đầu tiên là bạn phải xác định được năng lực bản thân. Nếu đam mê của bạn còn khá mờ nhạt hoặc được trải rộng cho nhiều lĩnh vực, hãy tự hỏi bản thân mình: “Tính cách và sở trường của tôi thật sự phù hợp với điều gì”. Sau đó, hãy chọn những thứ nằm trong khả năng, chúng sẽ giúp bạn cảm thấy thật sự tự tin và thoải mái.
Xác định sở thích và đam mê
Hiện nay có hơn 2.000 ngành nghề khác nhau, nhưng bạn yêu thích nghề gì, mong muốn được làm công việc gì để phát huy được hết năng lực của bạn? Chọn nghề nghiệp đúng với sở thích, đam mê sẽ giúp bạn không bị nản chí, bỏ cuộc dù gặp khó khăn, thử thách hay áp lực và từ đó mới phát triển tài năng trọn vẹn hơn. Do đó, hãy đi theo con đường mà mình đam mê và nỗ lực làm việc chăm chỉ để hiện thực hóa những ước mơ.
Xem xét nhu cầu xã hội
Một công việc được cho là dễ kiếm khi xã hội đang thiếu hụt nhân sự, nhu cầu tuyển dụng cao hơn nguồn lao động hiện có. Nếu trong những năm tiếp theo, đánh giá ngành nào có nhu cầu tuyển dụng cao thì học nghề đó càng được xem là dễ xin việc. Một số nghề được dự đoán vẫn tiếp tục khát nhân lực trong 10 năm tới:
- Tài chính
- Kỹ thuật và cơ khí
- Thiết kế đồ họa
- Truyền thông
- Công nghệ thông tin
Tuy nhiên, nhu cầu lao động của xã hội về một ngành nghề cụ thể chỉ mang tính chất nhất thời. Có thể hiện nay xã hội đang có nhu cầu cao về ngành này nhưng 4 hoặc 5 năm sau lại dư thừa do các trường đào tạo ra quá nhiều.
Tìm kiếm cơ hội và mạnh dạn thử thách
Các bạn còn rất trẻ, đang trong quá trình phát triển và hoàn thiện bản thân. Vì vậy, hãy để bản thân được trực tiếp trải nghiệm thực tế qua các cơ hội thực tập tại công ty chuyên nghiệp. Quá trình đó sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tính chất cụ thể của công việc và nhận ra liệu bản thân có thật sự phù hợp hay không. Và đôi khi, chính những mối quan hệ với đồng nghiệp xung quanh sẽ dẫn lối cho bạn đến nhiều cơ hội nghề nghiệp tốt sau này.
Chọn nghề theo sở thích bản thân
Sở thích được hình thành trong quá trình sống cùng với nhiều nguyên nhân tác động lẫn nhau và mỗi người chúng ta ai cũng có những sở thích riêng của mình. Có bạn yêu thích làm luật sư vì vừa xem một bộ phim về anh chàng luật sư cực kỳ ngầu, hấp dẫn. Lại có người muốn trở thành ca sĩ để được nổi tiếng, giàu có…
Tuy nhiên, sở thích, ước mơ có thể thay đổi theo thời gian và bị ảnh hưởng nhiều bởi sự trải nghiệm, mức độ hiểu biết về ngành nghề. Đó là chưa kể đến việc năng lực của bạn có đáp ứng được yêu cầu ngành nghề này hay không?
Vậy nên, trước khi đưa ra định hướng nghề nghiệp bản thân, ngoài việc tìm hiểu kỹ mình thích gì, chúng ta còn phải nắm bắt rõ những khó khăn và thách thức của nghề, đồng thời xem xét tới năng lực của mình.
Tài năng – Đam mê – Giá trị bản thân
Sau khi đã có kiến thức và kinh nghiệm cần thiết ở mức vừa đủ, hãy nhìn lại những gì mình có và tìm ra đáp án cho 3 chữ G (Gifts – Tài năng), P (Passion – Đam mê) và V (Values – Giá trị của bản thân). Đây là công thức đáng tin cậy để bạn có thể tìm ra công việc thích hợp cho bản thân. Và cũng là điểm cần có trong quá trình tư vấn hướng nghiệp.
Khi đã biết con đường nghề nghiệp mình muốn theo đuổi là gì. Hãy luôn nhớ rằng, để chạm đến vạch đích cuối cùng trên đường đua, bạn cần rất nhiều thời gian, quyết tâm, nỗ lực và kiên trì. Đây chính là một cuộc chạy marathon dài hơi cần sự bền bỉ chứ không đơn giản là cuộc chạy nước rút.
Nói tóm lại, việc bạn định hướng nghề nghiệp tương lai thì không nên chạy theo số đông hay phong trào. Nếu chọn phải ngành không phù hợp với năng lực, sở thích bản thân, bạn sẽ gặp nhiều khó khăn trên chặng đường 4 năm đại học của mình.
Bạn có thể linh động trong việc định hướng nghề nghiệp tương lai theo sở thích hay nhu cầu xã hội. Quan trọng là bạn phải biết cân bằng hai yếu tố này để đưa ra quyết định tối ưu nhất. Vấn đề là người nào chịu khó học, có cố gắng, nỗ lực thì cơ hội việc làm sẽ tốt hơn.
Hotline: 090 307 9523
yfu.org – yfuvietnam.org – traodoivanhoa.yfuvietnam.org
